LEERLING
LEVENSBESCHOUWING

Tabletop game design: maak je eigen PAKKA!-spel

Inleiding

De populaire tabletop game “ganzenbord” is volgens velen geïnspireerd door de bekende pelgrimstocht naar Santiago de Compostella in Spanje. Het spel, waarbij het bord een levensweg uitbeeldt en de dobbelsteen het lot, is al vele eeuwen oud. In de zestiende eeuw stuurde de Italiaanse groothertog Francesco de Medici al een versie van het spel naar Filips II van Spanje. Nog altijd is ganzenbord erg populair in Spanje.

Welke overeenkomsten zijn er tussen het bordspel en de pelgrimsroute naar Santiago de Compostella? Ten eerste is de gans, het belangrijkste karakter in het spel, een dier dat veel voorkomt langs de pelgrimsroute. De voetafdruk van het dier lijkt behoorlijk op een Sint Jacobsschelp, het symbool van de bedevaart naar Santiago. Ook veel plaatsnamen langs de pelgrimsroute hebben het Spaanse woord voor gans, oca, in hun naam. Ook de indeling van het speelbord lijkt op veel manieren op de route naar Santiago en terug.

Laten we ook bij onze eigen pelgrimstocht naar de Pater Karel Kapel ons eigen, moderne ganzenbordspel maken: het PAKKA!-spel! Het Pak je kans bij Pater Karel voor de reis van je leven–spel!

Verloop van het spel

Het spel kent een speelveld van een aantal vakjes: de levensweg die je volgt. De vakjes zijn genummerd van 1 tot 63. Elke speler kiest een pion. Om de beurt gooit elke speler met de dobbelstenen en zet zijn pion net zoveel vakjes vooruit als het aantal ogen van de dobbelstenen. Kom je op een PAKKA-logo dan neem je een opdrachtenkaartje van de stapel. Kom je op een groene rugzak, dan neem je een hinderniskaartje van de stapel. Lees deze voor en voer ‘m uit. Ben je klaar? Leg dan het kaartje met de tekst naar beneden onderaan de stapel terug.
De spelers gooien om de beurt met de dobbelstenen. Wie hierbij het hoogste aantal punten gooit, mag hierna de eerste worp doen waarna hij/zij de pion evenveel als het gegooide aantal vakjes vooruit zet. Als je tijdens het spel 2 x 6 gooit mag je nog een keer spelen. 3 x dubbel 6 gooien betekent: ga naar vakje 40. Je wint als je als eerste bij het vakje 63 bent. Maar let op: Je moet daar precies uit komen! Gooi je teveel, dan tel je het teveel aantal punten (dus vakjes) terug op het bord en gaat dus weer achteruit.

Spannende hindernissen en opdrachten bedenken

Als dat alles was, dan was het spel nogal saai. Gelukkig is er van alles bedacht om het de speler moeilijker te maken. Net zoals in het gewone leven overigens… Op sommige vakjes kom je daarom het PAKKA!-logo of een groene rugzak tegen. Als je met je pion op zo’n vakje uitkomt, dan neem je een kaartje en lees je wat er op dat vakje moet gebeuren. Dat kan van alles zijn, dat te maken heeft met jullie ‘reis van je leven’.
Bij “hindernissen” bijvoorbeeld:

  • Je had het vreselijk druk en bent van vermoeidheid in slaap gevallen: wacht tot een andere speler langs komt om je wakker te maken (of wacht twee beurten).
  • Je hebt een feest georganiseerd met je vrienden en jullie gaan uit je dak: ga vier vakjes vooruit.
  • Je valt tijdens een hike van een hoge bergrand af: ga naar vakje 12.
  • Je bent je rugzak vergeten: ga vijf vakjes achteruit.

Bij “opdrachten” bijvoorbeeld opdrachten die je ook hebt uitgevoerd/ uit had kunnen voeren bij je bezoek aan de Pater Karel Kapel:

  • Heb jij wel eens rust nodig in je hoofd of in je lijf? Wat doe jij dan? Vertel dit de anderen en doe het eens voor (als dat kan). Hebben de anderen nog meer ideeën? Wie weet kunnen jullie elkaar inspireren. Blijf op je vakje staan en kom even tot rust…
  • Als je met één iemand op reis zou mogen gaan, met wie zou dat zijn? Waarom? Bespreek dat met je medespelers en ga daarna op pad: ga drie vakjes vooruit.
  • Speel het favoriete nummer van je playlist af. Leg de anderen uit waarom dit nummer zo bijzonder is voor jou. Blijf op je plek om te genieten van de muziek…
  • Je ziet het op school niet meer zitten… Met wie bespreek je dit? Waarom juist met deze persoon? Bespreek dat met je medespelers en kom daardoor weer in beweging: ga een vakje vooruit.
  • Pater Karel weet héél veel mensen te inspireren. Wie is jouw voorbeeld? Laat deze persoon op je telefoon aan de anderen zien (als dat kan). Leg uit waarom deze persoon zo bijzonder is voor jou. Loop vervolgens mee met hem/ haar en ga naar vakje 37.

En ga zo maar door. Zo kun je denken dat jouw pionnetje bijna bij het laatste vakje is… kom je echter op zo’n vakje dan kun je voor verrassingen komen te staan! Zo gaan de dingen in je leven ook niet altijd helemaal als verwacht…

Let op: schrijf geen dingen op die je zelf niet leuk vindt om te doen: dat vindt een ander vaak óók niet leuk. Het spelen van dit spel moet natuurlijk wél leuk blijven.

Pionnen en spelers

Je kunt dit spel het best met maximaal zes mensen spelen. Wil je het met meer mensen spelen, dan wordt het wel druk… maar het kan! Zorg dat iedereen een eigen pion heeft. Gebruik daarvoor de verschillend gekleurde pionnen uit een bestaand spel of maak ze zelf. Bv. met verschillende flessendopjes, gekleurde propjes papier, munten, knopen, poppetjes van gekleurde klei, enz. Laat je fantasie de vrije loop!

Aan de slag!

  • Aantal leerlingen per groep: 4

  • Tijdsduur: Het maken van het spel duurt plm. 2 uur. Het spelen van het spel duurt 20-30 minuten.
  • Het speelbord uitgeprint op 2 A-4tjes
  • 5 A-4tjes wat dikker, wit of lichtgekleurd papier
  • 21 kleine en 2 grote PAKKA!-logo’s uitgeprint op papier
  • Tijdschriften met afbeeldingen die jullie aanspreken
  • Een schaar
  • Fotolijm
  • Een liniaal
  • Voor iedereen een potlood, gum en pen
  • Dunne viltstiften
  • Materialen voor 6 pionnen. Bv. verschillende flessendopjes, gekleurde propjes papier, munten, knopen, poppetjes van gekleurde klei, enz.
  • 2 dobbelstenen

Verdeel de verschillende taken onder elkaar, zodat iedereen aan de slag kan.

  • Knip het speelbord uit en plak het aan elkaar.
  • Plak dit speelbord vervolgens op 2 vellen dik papier, zodat het steviger wordt.
  • Meet op de 3 vellen dik papier 3 x 8 kaartjes uit. Teken de kniplijnen met potlood op het papier.
    Knip vervolgens de 24 kaartjes uit.
  • Beschrijf 12 kaartjes allemaal aan één kant met een spannende hindernis (zoals hierboven beschreven bij: “Spannende hindernissen en opdrachten bedenken”). Schrijf op de andere kant een grote en dikke letter H.
  • Beschrijf de andere 12 kaartjes allemaal aan één kant met een spannende opdracht (zoals hierboven beschreven bij: “Spannende hindernissen en opdrachten bedenken”). Schrijf op de andere kant een grote en dikke letter O.
  • Schud de kaarten door elkaar en leg de 2 stapels op het speelbord, met de teksten naar beneden en de letters H en O naar boven gericht.
  • Maak, als jullie daarvoor kiezen, 6 verschillende gekleurde pionnen of neem 6 pionnen uit een bestaand spel. Zet voor elke speler vóór vakje 1 bij het grote PAKKA-logo een pion klaar.
  • Leg tenslotte ook de 2 dobbelstenen klaar.

Nu kunnen jullie kunnen gaan beginnen met de ‘reis van je leven’… Geniet ervan!

De andere creatieve opdrachten